Τρωκτικά

Στην χώρα μας τα κυριότερα και πιο επιβλαβή είδη τρωκτικών είναι τρία: ο αρουραίος της στέγης, ο αρουραίος ο νορβηγικός και το οικιακό ποντίκι. Υπάρχουν επίσης και αρουραίοι των αγρών του γένους Microtus ή ποντίκια των αγρών του γένους Apodemus τα οποία ως επί το πλείστον προκαλούν ζημιές παρά μεταφέρουν παθογόνα. Στα τρωκτικά ανήκει και η νυφίτσα αλλά η καταπολέμησή της δεν επιτρέπεται από τη νομοθεσία. Στην περίπτωση της νυφίτσας, αν μπει στον ιδιωτικό μας χώρο  το μόνο που μπορεί να γίνει είναι η παγίδευσή της και επιστροφή της στο φυσικό της περιβάλλον. Παρακάτω αναλύονται τα 3 προαναφερθέντα είδη τρωκτικών.

Αρουραίος ο Νορβηγικός ή καφέ αρουραίος (Rattus norvegicus)

Είναι το μεγαλύτερο σε μέγεθος τρωκτικό από τα τρία είδη που αναφέρονται. Ο μέσος όρος του σωματικού βάρους του είναι 350 γραμμάρια. Ο μέσος όρος του μήκους του σώματός του είναι 21-25 εκατοστά και άλλο τόσο μήκος έχει η ουρά του. Έχει σκληρό, καφετί τρίχωμα με περιορισμένη όραση αλλά με όσφρηση, ακοή και γεύση εξαιρετική. Είναι παμφάγος με προτίμηση στο κρέας και οι φωλιές του είναι συνήθως υπόγειες. Δεν είναι καλός αναρριχητής αλλά κολυμπάει εξαιρετικά. Ζει περίπου 5-6 χρόνια, έχει 3-6 γενιές το χρόνο και γεννά 6-10 νεογνά κάθε φορά.

Αρουραίος της στέγης ή μαύρος αρουραίος (Rattus rattus)

Είναι μικρότερο σε μέγεθος από τον καφέ αρουραίο αλλά ξεχωρίζει από το αιχμηρό του ρύγχος. Έχει μαλακό, γκρίζο προς μαύρο χρώμα τριχώματος. Ο μέσος όρος του σωματικού του βάρους είναι 200-250 γραμμάρια. Το μήκος του σώματός του φτάνει τα 15-22 εκατοστά ενώ η ουρά του φτάνει περίπου τα 25 εκατοστά. Και αυτός έχει περιορισμένη όραση με εξαιρετική γεύση, ακοή και όσφρηση. Είναι παμφάγος αλλά προτιμά φρούτα, σπόρους και λαχανικά. Οι φωλιές του βρίσκονται συνήθως σε δένδρα, τοίχους, υπόγεια ή στέγες. Είναι καλός καλυμβητής, καλός αναρριχητής ευκίνητος και δραστήριος. Ζει μέχρι έξι χρόνια και δημιουργεί 1-6 γενιές ανά έτος, όπου από την κάθε γενιά προκύπτουν 6-10 νεογνά.

Οικιακό ποντίκι (Mus musculus)

Είναι το μικρότερο σε μέγεθος αλλά πολύ "θαυματουργό", αφού λόγω της συνήθειάς του να δοκιμάζει από τα πάντα προκαλεί ποικίλες ζημιές στους χώρους όπου θα εισέλθει. Ζυγίζει κατά μέσο όρο 150 γραμμάρια και το μήκος του φτάνει τα 8-9 εκατοστά. Η ουρά είναι μεγαλύτερη από το σώμα του, ενώ το χρώμα του τριχώματός του κυμαίνεται από ανοιχτό καφέ έως γκρίζο. Έχει καλύτερη όραση από τους 2 αρουραίους που προαναφέρονται με εξαιρετική όσφρηση, γεύση και ακοή. Είναι παμφάγος αλλά προτιμά τους σπόρους και μάλιστα σε μικρή ποσότητα. Μπορεί να δημιουργήσει φωλιές οπουδήποτε, είναι πολύ καλός αναρριχητής, καλός κολυμβητής αλλά κολυμπάει μόνο όταν είναι ανάγκη, μιας και αποφεύγει το νερό. Ζει μέχρι 3 χρόνια, έχει 4-6 γενεές ανά έτος, ενώ από κάθε γενιά προέρχονται 4-8 νέα ποντικάκια.

Τα διάφορα είδη ποντικών και αρουραίων είναι φορείς παθογόνων οργανισμών. Αποτελούν την "αποθήκη" για την μετάδοση ασθενειών όπως:

  • Πανώλη
  • Τυφοειδής πυρετός (Rickettsia mooseri)
  1. Επιδημικός
  2. Ενδημικός
  • Τριχινέλωση (Trichinella spiralis)
  • Σαλμονέλλωση (Salmonella typhimurium)
  • Rat-Bite-Fever ή Ασθένεια από δάγκωμα ποντικού (Spirillum minus & Streptobacillus moniliformis)
  • Σπειροχαιτιάσεις, είναι θανατηφόρες ασθένειες που προσβάλουν τον άνθρωπο και προκαλούνται από βακίλλους της οικογένειας Spirochetales γνωστούς σαν σπειροχαίτες. Προσβάλουν κυρίως το συκώτι του ανθρώπου προκαλώντας μολυσματικό ίκτερο με πολλές υποτροπές στη συνέχεια. Υπάρχουν 3 γένη:
  1. Leptospira, που προκαλεί την Λεπτοσπείρωση (L. icterohaemorrahagiae)
  2. Treponema, είναι ο φορέας της σύφιλης
  3. Borrelia, το οποίο προκαλεί τον υπόστροφο πυρετό και μεταδίδεται με ψείρες, ψύλλους και κατσαρίδες.

   Τέλος τα τρωκτικά σε ότι αφορά την παγκόσμια οικονομία είναι η αιτία για καταστροφές εκατομμυρίων ευρώ, εξαιτίας των ζημιών που προκαλούν στα αποθηκευμένα προϊόντα ή στις φυτείες.